เชื่อว่าหลายบ้านต้องเคยเจอเหตุการณ์นี้แน่นอนค่ะ เด็กบางคนพอร้องไห้แล้ว ร้องแบบกลั้น ไม่ยอมสูดหายใจจนตัวเกร็ง หน้าซีด พ่อแม่เห็นแล้วตกใจ ทำอะไรไม่ถูก
จริงๆ แล้วอาการนี้เรียกว่า "ภาวะเด็กร้องกลั้น" (Crying Resistance) มักเกิดขึ้นเมื่อลูกต้องเผชิญกับความเครียด ความกดดัน หรือความเปลี่ยนแปลงในชีวิต เช่น การเข้าโรงเรียนใหม่ หรือไม่ได้ดั่งใจในบางเรื่อง
วันนี้เลยอยากมาแชร์ 5 วิธีง่ายๆ ที่ช่วยป้องกันและรับมือกับภาวะเด็กร้องกลั้น ให้แม่ๆ ลองนำไปปรับใช้กันค่ะ
1. กอดและปลอบลูก ให้ความมั่นคงทางอารมณ์
"แม่อยู่ตรงนี้ ไม่ต้องกลัวนะลูก" เด็กที่ร้องกลั้นมักต้องการ ความมั่นคงทางอารมณ์จากพ่อแม่ เพราะเขาอาจกำลังรู้สึกไม่ปลอดภัย หรือไม่สามารถจัดการกับอารมณ์ตัวเองได้
ตัวอย่างการปลอบลูก :
> กอดลูกเบาๆ ให้เขารู้สึกอบอุ่นและปลอดภัย
> ใช้คำพูดปลอบโยน เช่น "แม่รู้ว่าหนูเสียใจนะ" หรือ "หนูไม่เป็นไรนะลูก"
> หลีกเลี่ยงการดุหรือตะคอก เพราะจะยิ่งทำให้ลูกเครียดและร้องหนักกว่าเดิม
แค่แม่อยู่ข้างๆ พูดด้วยน้ำเสียงอ่อนโยน และให้ลูกค่อยๆ สงบลงเอง เขาจะรู้ว่ามีแม่คอยอยู่เสมอค่ะ
2. สอนให้ลูกพูดความรู้สึกแทนการร้องไห้
บางครั้งลูกอาจจะร้องไห้กลั้นเพราะ เขายังไม่รู้วิธีบอกความรู้สึกของตัวเอง แม่ๆ ลองช่วยลูกฝึกพูดแทนการร้องไห้ดูค่ะ
ทำยังไงดี? :
> สอนให้ลูกพูดง่ายๆ เช่น "หนูเสียใจ" "หนูโกรธ" "หนูไม่ชอบ"
> ใช้เกมหรือหนังสือภาพช่วยอธิบายอารมณ์ต่างๆ ให้ลูกเข้าใจ
> เวลาลูกสงบแล้ว ลองถามเขาว่า "เมื่อกี้รู้สึกยังไงเหรอลูก?" เพื่อให้เขาเริ่มฝึกพูดออกมา
ถ้าลูกสามารถพูดความรู้สึกของตัวเองได้ดีขึ้น โอกาสที่เขาจะร้องไห้กลั้นก็จะลดลงค่ะ
3. หากิจกรรมที่ช่วยให้ลูกผ่อนคลาย
เด็กที่มีพลังงานเหลือเยอะ หรือรู้สึกเครียดมากๆ อาจใช้การร้องไห้เป็นทางออก การให้ลูกได้ทำกิจกรรมที่ช่วยระบายอารมณ์ จะช่วยลดโอกาสที่เขาจะร้องกลั้นค่ะ
กิจกรรมที่ช่วยลูกผ่อนคลาย :
> เล่นของเล่นที่ใช้มือ เช่น ดินน้ำมัน สีเทียน หรือบล็อกไม้
> พาลูกออกไปวิ่งเล่นกลางแจ้ง ให้เขาได้ปลดปล่อยพลังงาน
> สอนให้ลูกหายใจลึกๆ หรือฝึกโยคะสำหรับเด็ก
ลูกได้เล่น ได้สนุก ก็จะช่วยให้เขารับมือกับอารมณ์ของตัวเองได้ดีขึ้นค่ะ
4. ตั้งกฎและกิจวัตรที่ชัดเจน ให้ลูกคุ้นเคยกับสิ่งที่ต้องเจอ
เด็กที่ต้องพบกับความเปลี่ยนแปลงแบบกะทันหัน อาจรู้สึกสับสนและเครียดจนร้องไห้กลั้นได้ การสร้างกิจวัตรประจำวันที่แน่นอน จะช่วยให้ลูกปรับตัวได้ดีขึ้น
ตัวอย่างง่ายๆ :
> กำหนดเวลาเข้านอน ตื่นนอน และมื้ออาหารให้เป็นเวลา
> บอกลูกล่วงหน้าก่อนจะทำอะไร เช่น "อีก 5 นาทีเราจะอาบน้ำนะ"
> สร้างกฎง่ายๆ ที่ลูกเข้าใจได้ เช่น "เล่นเสร็จต้องเก็บของ"
เมื่อทุกอย่างเป็นไปตามที่ลูกคาดการณ์ได้ เขาจะรู้สึกปลอดภัยและมั่นคงขึ้น ทำให้ไม่ต้องร้องไห้เพื่อแสดงความกังวลค่ะ
5. เปิดใจรับฟังลูก ให้เขาได้ระบายความรู้สึก
บางครั้งเด็กๆ อาจมีเรื่องที่เขากังวลใจ แต่ยังไม่รู้วิธีบอกเรา พ่อแม่ที่เป็นผู้ฟังที่ดี จะช่วยให้ลูกกล้าเปิดใจ และไม่ต้องใช้การร้องไห้เป็นวิธีเรียกร้องความสนใจ
เทคนิคการรับฟังลูก :
> ให้ลูกเล่าเรื่องราวของเขาเอง โดยไม่ขัดจังหวะ
> ใช้คำถามปลายเปิด เช่น "วันนี้ที่โรงเรียนเป็นยังไงบ้าง?"
> แสดงให้ลูกเห็นว่าเราสนใจ เช่น พยักหน้า หรือพูดเสริมบ้าง
เมื่อลูกรู้ว่าเขามีพื้นที่ให้ระบายความรู้สึก โอกาสที่เขาจะร้องไห้กลั้นก็จะลดลงค่ะ
ภาวะเด็กร้องกลั้นเป็นเรื่องที่สามารถรับมือได้ ถ้าพ่อแม่เข้าใจและให้การสนับสนุนที่เหมาะสม ลองนำ 5 วิธีข้างต้นไปปรับใช้ดูนะคะ แล้วจะเห็นว่า ลูกค่อยๆ รับมือกับอารมณ์ตัวเองได้ดีขึ้น และบ้านเราจะสงบขึ้นแน่นอน!
